Brezilya Borsa Endeksi, Yeni Gümrük Tarifeleri Planlarıyla Geriliyor

Brezilya’nın en büyük borsa endeksi Ibovespa, haftanın ilk işlem gününde yaklaşık %1’lik bir düşüş yaşayarak 133 bin puanın altına geriledi. Bu değer kaybı, Amerika Birleşik Devletleri’nin Brezilya’ya yönelik yeni gümrük tarifesi planlarıyla ilişkilendiriliyor. ABD Başkanı Donald Trump’ın, eski Devlet Başkanı Jair Bolsonaro’ya karşı yürüttüğü “siyasi intikam” davaları ve Brezilya’nın dış ticaret politikalarını bahane göstererek ithalata %50 oranında vergi koymayı planladığı belirtiliyor.

Trump’ın tarifeleri 1 Ağustos’ta yürürlüğe koyması beklenirken, yatırımcılar arasında ciddi bir güvensizlik ortamı oluşturdu. ABD’nin Brezilya’ya fazla fazla verdiği dış ticaret açığı, bu kararın ekonomik olmadığı, sadece siyasi bir araç olarak kullanıldığı şeklinde yorumlanmaktadır. Trump yönetiminin BRICS ülkelerine karşı artan korumacı yaklaşımı da piyasalardaki belirsizliği artırmaktadır.

İç Siyasetteki Vergi Krizi Endişeleri Arttırıyor

Brezilya’daki ekonomik çalkantılar sadece dış politik gelişmelerle sınırlı değil. Ülke içinde, yürütme ile yasama organları arasında yaşanan mali işlem vergisi anlaşmazlığı piyasada tedirginlik yaratmaktadır. Başkan Lula da Silva hükümetinin işlem vergisini artırmak istemesine rağmen Kongre’den beklediği desteği alamaması, bütçe açığını kapatmayı hedefleyen düzenlemelerin askıya alınabileceği endişelerini artırmaktadır.

Bu durum, yabancı yatırımcıların Brezilya varlıklarını satmasına neden olmaktadır. Uzmanlar, siyasi belirsizlik durumunda sermaye akışının yavaşlayacağını ve Bovespa’daki oynaklığın artacağını söylemektedir.

Büyük Şirket Hisse Senetleri Değer Kaybediyor

Kurumsal düzeyde de dalgalanmalar dikkat çekmektedir. Brezilya’nın dev maden şirketi Vale’nin hisseleri %1,4 düşerken, devlet kontrolündeki petrol devi Petrobras %1,2 gerilemiştir. Ülkenin önde gelen çelik üreticilerinden CSN’de %1,7, Gerdau’da ise %0,1 oranında düşüş yaşanmıştır.

Bankacılık sektörü ise karmaşık görünmektedir. Itaú Unibanco hisseleri %0,3 oranında düşerken, Banco do Brasil’in hisseleri %0,2 artış kaydetmiştir. Bu durum, yatırımcıların sektörel bazda da temkinli bir yaklaşım benimsediğini göstermektedir.

Piyasa uzmanları, ABD’nin tarife kararını netleştirmemesi durumunda önümüzdeki günlerde Bovespa’nın daha da düşebileceğini ve Latin Amerika genelinde zincirleme etkilere yol açabileceğini tahmin etmektedir. Özellikle BRICS üyesi ülkelerle ilişkilere yeniden bakılacağı bir döneme girildiği vurgulanmaktadır. Dış ticaret ve iç siyasetteki sorunların birleşmesi, Brezilya ekonomisini zor bir sürece itmektedir.